MERCIER STEPHANIE / ՄԵՐՍԻԷ ՍՏԵՖԱՆԻ
(eng)
Venice in Paris (2014) and London (2017): fully recognised otherness in Othello
Վենետիկը Փարիզի (2014) եւ Լոնտոնի (2017) մէջ լիովին ընդունուած օտարութիւն Օթելլոյի մէջ
Bazmavep
2019 / 3-4,
pp.
199-208
Հեղինակը լուսարձակի տակ կ՚առնէ թատերական շարժառիթները եւ կ՚ուսումնասիրէ թէ ի՛նչպէս Օթելլոն բեմադրուած է, նկատի առնելով յատուկ ունկնդիրներ։ Նաեւ կ՚արժեւորէ կարեւորութիւնը մասնաւոր մշակութային յատկանիշներ շեշտելու ներկայիս՝ յետաշխարհային Եւրոպայի մէջ։
Սկովտիոյ Յակոբ Լեփանթոն հազար տողէ աւելի դիւցազներգական բանաստեղծութիւն մըն է, նուիրուած միացեալ քրիստոնեայ ոյժերու՝ Սուրբ Դաշինքի «արդար» յաղթանակին, անհաւատ օսմանցի թուրքերուն դէմ։ Բանաստեղծութեան գլխաւոր նիւթը՝ 1571ի Լեփանթոյի ծովամարտն է, Կիպրոսը վերագրաւելու թրքական ներխուժուման ժամանակ։ Օրին, Կիպրոս առեւտուրի կեդրոն մըն էր, որ 1489էն ի վեր, Վենետիկի վերահսկողութեան տակն էր։ Շէյքսփիր Օթելլոն գրեց 1604ին, ծովամարտէն երեք տասնամեակ ետք եւ գրեթէ տասնըհինգ տարի յետոյ Յակոբ թագաւորի բանաստեղծութենէն, (լոյս տեսած 1591ին)։
Շէյքսփիրի գործը, սակայն, հանդիսատեսներուն աւելի հաւասարակշիռ կերպով կը ներկայացնէ Օթելլոյի մշակութային փոխանցումը, եթէ բաղդատենք Յակոբի «ցեղապաշտական, մշակութային եսասէր եւ կայսերապաշտական» բանաստեղծական պատումին «փառաւոր զինուորական յաղթանակի մը, բայց նաեւ լռելեայն գովասանութիւն մը արդարութեան արդարոց»։ Այս յօդուածի հեղինակը կը մեկնաբանէ չափաւոր մօտեցումները Լէոնի Սիմագայի բեմադրութեան Փարիզի Վիւ Քոլոմպիէր թատրոնին մէջ 2014ին եւ Էլէն ՄակՏակալլի 2017ի Լոնտոնի բեմադրութիւնը։