ԺԳ. դարի սկզբին Զաքարեանները ազատագրուած Ա­յ­րա­­րատ նա­հանգը դարձրեցին փոխարքայութիւն եւ յանձ­­նե­ցին ի­րենց զօրա­վար­ներից Սարգսի որդի Վաչէ Ա. Վա­չու­տեա­նին, շնոր­հելով նրան իշ­խանաց իշխան կոչում: Յօ­դուա­ծում քննարկւում է Այրարատ փոխ­արքայութիւնը Վաչու­տեան­ներին յանձնելու ժա­մա­նակը: